FITXA TEKNIKOA: ARTOA

                 

IZENA:  Artoa

FAMILIA: Graminoen familiako landare da.

MOTA: Hainbat barietate dago eta erabilerak ere ezberdinak, haien artean: Arto goxoa: normalean entsaladetan erabiltzen dena; Artoa hirina egiteko: almidoi biguna dauka, egokia zeliakoentzat; Pop corn: palomitak egiteko artoa.

JATORRIA: Erdialdeko Ameriketan landatu zen lehen aldiz.

LABORANTZA: Haziarengatik landatzen da. Ereintza aldia apirila eta maiatza bitartean da. Soroan zehar lerro zuzenak egiten dira eta lerroan zehar gune batzuetan, haziak botatzen dira, hazi batetik bestera 1 m-ko luzera utziz; gune batean 2-3 hazi bota. Abuztu-iraila inguruko helduta dago.

GAIXOTASUNAK  ETA   PLAGAK: bare grisa eta beltzak. Hegaztiak ere etsai ditu: Bele beltzek, mikek eta belatxikiek kalte handiak egiten dizkiote, haziak jaten dituztelako. Hegazti hauen kontrako borroka metodoak: soinuak egiten dituen sistemak edo harrapari siluetek uxatu egiten dituzte. Oreina, adarzabala eta basurdeaK artosoroak inbaditu ditzatela jaterakoan, zapaldu eta suntsitu egiten dituzte. Karraskariek ere kalteak eragin dizkiote.

PROPIETATEAK:

·       Karbono hidrato asko ditu,oso ona ume eta kirolarientzat.

·       Magnesio ere badu.

·       Zeliakoek bere irina jan ahal dute.

·       Fibra asko du, honek digestio prozesua  errezten du eta kolesterola gutxitzen du.

·       Betakaroteno antioxidantea du,oso ona minbizia ekiditzeko.

·       Vitamina B taldekoak, nerbio sistemarako onak.

·       Odolaren azukre kantitatearen kontrolatzailea da.